πολεμικές συσκευές[1]29 (1) … έστειλε και φώναξαν τους κατασκευαστές κανονιών και συζήτησε μαζί τους για τα όπλα αυτά και για το τείχος, πως δηλαδή θα το γκρεμίσουν όσο γίνεται ευκολότερα. Οι μηχανικοί αυτοί του υποσχέθηκαν ότι είναι εύκολη υπόθεση η καταστροφή του τείχους αν, εκτός από τα ήδη υπάρχοντα κανόνια – αφού είχαν κατασκευάσει και άλλα – φτιάξουν και ένα ακόμα που υπολόγιζαν ότι θα μπορούσε να γκρεμίσει και να ισοπεδώσει το τείχος, αλλά για το οποίο απαιτούνταν πολλά έξοδα, κυρίως πολύς χαλκός και διάφορα άλλα υλικά.
(2) Ο Μωάμεθ, πριν καλά – καλά το ακούσει, τους διέθεσε όλα τα χρειαζούμενα σε αφθονία και εκείνοι προχώρησαν στην κατασκευή του κανονιού. Το αποτέλεσμα, αν το έβλεπε κανείς, ήταν τρομακτικό, ενώ αν απλώς το άκουγε θα του φαινόταν απίστευτο και σχεδόν θα το απέρριπτε. Όμως, εδώ θα σας διηγηθώ, όπως μπορώ, πως κατασκευάστηκε και πως ήταν αυτό το πράγμα και πως λειτουργούσε.
Συγκέντρωναν χώμα πεντακάθαρο, λεπτόκοκκο και γλοιώδες και έφτιαχναν λάσπη που τη μάλασσαν ημέρες πολλές, ώσπου να ομογενοποιηθεί, κι ύστερα την ανακάτευαν με μικρά κομμάτια από ίνες λιναριού και κάνναβης και άλλα συνδετικά υλικά, ώστε, τελικά, να προκύψει ένα υλικό συμπαγές και αδιάσπαστο.
(3) Από τη λάσπη αυτή έφτιαξαν, ύστερα, ένα καλούπι επίμηκες και κυλινδρικό σαν αυλό, όπως είναι ένας προεξέχων αφαλός. Το μπροστινό του τμήμα, αυτό που θα υποδεχόταν τις πέτρες, είχε περίμετρο περιφέρειας 12 σπιθαμές, ενώ το οπίσθιο, της ουράς, αυτό που θα δεχόταν την εκρηκτική ύλη, είχε περίμετρο κάτι παραπάνω από τέσσερις σπιθαμές πιο πολύ απ’ ό,τι είχε το μπροστινό τμήμα, νομίζω. Παράλληλα κατασκευαζόταν κι ένα άλλο καλούπι κούφιο, που μέσα του θα έμπαινε ο προηγούμενος κύλινδρος, σαν σε θήκη, πιο φαρδύς βέβαια, ώστε να χωρέσει τον άλλο και να μείνει και αρκετή απόσταση κενή μεταξύ τους. Καθώς τα δύο αυτά καλούπια θα έμπαιναν το ένα μέσα στο άλλο, άφηναν μεταξύ τους κενό χώρο σε όλα τα σημεία περίπου μια σπιθαμή και κάτι, εκεί ακριβώς που θα χυνόταν ο χαλκός από το καμίνι, ώστε, έτσι, να ολοκληρωθεί η κατασκευή.
(4) Το εξωτερικό καλούπι κατασκευάστηκε κι αυτό από πηλό, αλλά ήταν περιζωσμένο με ελάσματα από σίδερο και ξυλοκατασκευές και ήταν στηριγμένο πάνω στο χώμα με πέτρες και άλλα βοηθητικά υλικά, ώστε να κρατιέται στέρεα και να μην ανοίξει από το τεράστιο βάρος του χαλκού που θα χυνόταν μέσα του και πάει έτσι χαμένη όλη η κατασκευή.
(5) Δίπλα ακριβώς από το καλούπι αυτό, και στη μια και στην άλλη πλευρά, κατασκευάστηκαν κλίβανοι – καμίνια σε σχήμα χωνιού – πάρα πολύ δυνατοί και στέρεοι, που το μεν εσωτερικό τους ήταν από ψημένα τούβλα και γλοιώδη λάσπη καλοδουλεμένη, το δε εξωτερικό τους από τεράστιες πέτρες με ασβέστη και άλλα συγκολλητικά υλικά στερεωμένες.
(6) Σε ό,τι αφορά το χαλκό και τον κασσίτερο, μέσα στους κλιβάνους έριξαν τεράστιες ποσότητες, κάπου χίλια πεντακόσια τάλαντα, όπως ειπώθηκε. Τώρα, πάνω και κάτω και ολόγυρα σε αυτούς τους κλιβάνους τοποθετήθησαν μεγάλες ποσότητες από κάρβουνο και κορμούς δέντρων, εν είδει εποικοδομήματος, έτσι που σκεπάστηκαν σε μεγάλο πάχος, εκτός, φυσικά, από τα στόμιά τους.
(7) Μετά εγκατέστησαν φυσερά γύρω από τα καμίνια με τα οποία φυσούσαν εντονότατα και αδιάκοπα πάνω στην καύσιμη ύλη, ώστε να διατηρείται συνεχώς αναμμένη η φωτιά για τρία ημερόνυχτα, με αποτέλεσμα ο χαλκός να λιώσει εντελώς, να διαλυθεί και να γίνει ρευστός. Ύστερα άνοιξαν τα στόμια των καμινιών και έτρεξε ο χαλκός μέσα από σωλήνες στα καλούπια μέχρις ότου γέμισε το κενό διάστημα πολύ καλά και μάλιστα χύθηκε κάπου ένας πήχυς παραπάνω. Έτσι, ολοκληρώθηκε η κατασκευή.
(8) Στη συνέχεια κρύωσε ο χαλκός και αφαιρέθηκαν τα καλούπια, μέσα – έξω, κι άρχισε με ξυστήρες το ξύσιμο και η λείανση, ώστε έγινε πολύ γυαλιστερό και ωραιότατο αυτό το πράγμα. Τέτοια ήταν η κατασκευή και η εμφάνιση του κανονιού. Θα σας πω τώρα πως λειτουργούσε.
30 (1) Στην αρχή έβαζαν την εκρηκτική ύλη στο πίσω μέρος του σωλήνα με συμπίεση, ώσπου να γεμίσει ως το σημείο που άρχιζε το δεύτερο τμήμα του, αυτό που δεχόταν την πέτρα.
(2) Ύστερα, στο στόμιο του πίσω μέρους του σωλήνα έχωναν ένα χοντρό πάσσαλο από γερό ξύλο που τον χτυπούσαν με σιδερένιο λοστό για να σπρώξει την εκρηκτική ύλη προς τα μέσα και να συμπιεστεί τόσο, ώστε να γίνει ένα συμπαγές σώμα που με κανένα τρόπο να μη μπορεί κανείς να την ξαναβγάλει από ‘κει, παρά μόνο βίαια και αφού της βάλει φωτιά. Ύστερα, από το μπροστινό μέρος του σωλήνα έβαζαν την (σφαιρική) πέτρα και την έσπρωχναν για να μπει καλά και ν’ αγγίξει τον πάσσαλο από την άλλη πλευρά και μετά την έκλειναν από παντού.
(3) Στη συνέχεια έστρεφαν το κανόνι προς την κατεύθυνση που ήθελαν να κτυπήσουν και με διάφορες τεχνικές και μεθόδους το ζυγοστάθμιζαν και το ευθυγράμμιζαν προς τον συγκεκριμένο στόχο. Μετά έβαζαν από κάτω του μεγάλα ξύλινα μαδέρια σε απόλυτη εφαρμογή, ενώ από πάνω του και στα πλάγιά του και από πίσω του, παντού τοποθετούσαν τεράστιες πέτρες, ώστε να έχει σε όλα τα σημεία του μεγάλα βάρη και να κρατιέται ακινητοποιημένο. Έτσι, δεν θα έριχνε τη βολή του άστοχα, καθώς δεν θα ταρακουνιόταν από τη θέση του εξαιτίας της ορμητικής και βίαιης εκτόξευσης.
(4) Μετά πυροδοτούσαν την εκρηκτική ύλη από μια μικρή τρυπούλα που είχαν αφήσει στο πίσω μέρος. Και, καθώς εκείνη άναβε πριν προλάβει άνθρωπος να κάνει κιχ, ακουγόταν πρώτα ένα φοβερό μουγκρητό κι ένα συθέμελο ταρακούνημα της γης ολόγυρα κι ένας πάταγος υπόκωφος και πρωτόγνωρος, ενώ αμέσως μετά ακολουθούσε μια τρομερή βροντή κι ένας γδούπος φρικιαστικός, κι όλα γύρω φεγγοβολούσαν και σκοτείνιαζαν μαζί από τη φωτιά, καθώς η εκρηκτική ύλη ωθούσε βίαια την πέτρα να εκτοξευτεί.
(5) Αυτή η πέτρα, σπρωγμένη με τόσο βία και ορμή, έφευγε κι έπεφτε πάνω στο τείχος και το ταρακουνούσε και το γκρέμιζε, ώστε σε πολλά σημεία του δημιουργούσε ανοίγματα και διασκορπούσε τα υλικά του και σκότωνε όσους τύχαιναν εκεί γύρω. Άλλοτε, βέβαια, θα γκρέμιζε ένα κομμάτι τείχους από πάνω ως κάτω, άλλοτε ως τη μέση, άλλοτε πάλι ένα μεγάλο ή μικρό τμήμα πύργου ή μεταπυργίου ή έπαλξης, ώστε, τελικά, στην τόσο τεράστια κρουστική δύναμη της πέτρας δεν υπήρχε περίπτωση ν’ αντέξει ένα οποιοδήποτε τμήμα τείχους, όσο ισχυρό και συμπαγές και παχύ κι αν ήταν.
(6) Τέτοιο απίστευτο και ακατανόητο πράγμα ήταν αυτό το κανόνι, το οποίο οι παλαιότεροι βασιλιάδες και στρατηγοί ούτε το ήξεραν ούτε το είχαν. Αν το είχαν, τίποτε δεν θα μπορούσε να τους αντισταθεί στις πολιορκίες, οτιδήποτε και να ‘ταν αυτό, και δεν θα χρειαζόντουσαν άλλα μέσα για να ταρακουνήσουν και να γκρεμίζουν ακόμη και τα πιο γερά τείχη. Και φυσικά δεν είχαν ανάγκη να χτίζουν άλλα τείχη τριγύρω και ν’ ανοίγουν τάφρους ή να σηκώνουν χώματα και κάποτε να φτιάχνουν υπονόμους και άλλα τέτοια, προκειμένου να κυριεύσουν πόλεις ή να καταλάβουν φρούρια. Τα πάντα θα υπέκυπταν στο άψε – σβήσε, αφού θ’ αναγκάζονταν να παραδοθούν, ύστερα από τα τρομερά ταρακουνήματα και τα γκρεμίσματα που θα προκαλούσε το κανόνι. Αλλά τότε κανόνια δεν υπήρχαν.
(7) Αυτό το πράγμα, λοιπόν, ήταν μια σχεδόν καινούργια εφεύρεση των Γερμανών και των Κελτών, πριν από εκατόν πενήντα, ίσως και περισσότερα χρόνια, πολύ ευφυής επινόηση, ιδιαίτερα σε ό,τι αφορά την εκρηκτική ύλη. Η σύνθεσή της ήταν από στεγνά και εύλεκτα υλικά, όπως θείο, νίτρο, κάρβουνο και κάποιο ειδικό χορτάρι, που, όλα μαζί, συγκροτούσαν ένα εξαιρετικά στεγνό και εύφλεκτο σύνολο. Αν αυτό το πράγμα το έχωνες με πίεση μέσα στο χαλκοσωλήνα, που βέβαια ήταν στεγανός και πανίσχυρης κατασκευής, και δεν είχε άλλη διέξοδο για να βγεί από πουθενά παρά μόνο να συμπιεστεί μπορούσε προς τα μέσα, τότε, από την τρομερή ωστική δύναμη που παραγόταν, μπορούσε να εκτοξεύσει την πέτρα με απίθανη δύναμη και ταχύτητα τόση που και τον ίδιο τον χαλκοσωλήνα πολλές φορές να τσακίσει.
(8) Το πράγμα αυτό, λοιπόν, είναι τέτοιας λογής που δεν ξέρει κανείς πώς να το ονοματίσει από κάποια παλαιότερη λέξη. Ίσως θα μπορούσε κανείς να το πει ελέπολη ή εκτοξευτήρα. Τελικά, όλοι σήμερα το ονομάζουν με μια απλούστατη λέξη, σκευή. Τα σχετικά με αυτό το μηχάνημα σας τα εξέθεσα έτσι όπως μπόρεσα και τα πληροφορήθηκα.
σχετικό άρθρο: http://nomosophia.wordpress.com/2009/05/29/1453/
