Μία οικογένεια με ένα παιδάκι έκανε ανέμελη τη βόλτα της στο Θησείο, μασουλώντας συγχρόνως σάντουιτς και πίνοντας χυμούς σε τυποποιημένες συσκευασίες. Ήταν μία ευχαρίστηση να τους βλέπει κανείς, με το παιδάκι να χοροπηδάει χαρούμενο και τους γονείς να το κοιτάζουν γελαστοί. Όταν τελείωσαν αυτά που έτρωγαν και αφού ήπιαν και την τελευταία σταγόνα χυμού, συγκέντρωσαν χαρωποί τα σκουπίδια στην αγκαλιά της μαμάς, η οποία με μία χαριτωμένη χορευτική κίνηση, τα άφησε να πέσουν από την αγκαλιά της σχεδόν στη μέση του πεζόδρομου. Αφού τα έσπρωξε με το πόδι της ελαφρά προς την άκρη του οδοστρώματος, συνέχισε ικανοποιημένη τη βόλτα της με τους υπόλοιπους. Ένας ηλικιωμένος κύριος που παρακολούθησε τη σκηνή, με ευγένεια τους σταμάτησε και τους επεσήμανε ότι θα έπρεπε να τα μαζέψουν και να τα πετάξουν στο καλάθι που βρισκόταν λίγα μέτρα πιο πέρα. Αυτό, όπως αποδείχτηκε, ήταν μεγάλο ατόπημα από μέρους του κυρίου. Το υβρεολόγιο που ακολούθησε εκ μέρους των τρυφερών γονιών προς το θρασύτατο υποκείμενο που τόλμησε να τους κάνει παρατήρηση τη στιγμή που «και ο ίδιος στο σπίτι του τα ίδια κάνει και ζει σαν γουρούνι» ήταν ανεπανάληπτο. Όχι δεν ήταν γνωστοί και δεν ήξεραν τι έκανε ο κύριος στο σπίτι του. Απλώς ήταν άξεστοι και απαίδευτοι, χωρίς ίχνος οικολογικής συνείδησης. Και το χειρότερο; Μάλλον χωρίς καμία πιθανότητα να αποκτήσουν ποτέ. _ Α.Χ.ΚΑΝΟΝΕΣ ΒΙΩΣΙΜΟΥ ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΑΣ ΤΟΥ ΠΟΛΙΤΟΥ [1]
Αν η δόμηση βιωσίμου κράτους απαιτεί ικανό χρόνο, η διάπλαση βιωσίμου συμπεριφοράς του υπευθύνου πολίτου μπορεί και πρέπει να αρχίσει από τώρα. Είναι χρήσιμο, λοιπόν, οι κανόνες βιωσίμου αναπτύξεως να απλοποιηθούν σε πρακτικές οδηγίες, ως κατωτέρω.
1.Δημόσια οικολογική τάξη
Η ορθή διαχείριση του περιβάλλοντος και των πόρων του είναι το πρώτο καθήκον του κράτους. Η οικολογική ευταξία είναι ευθύνη του. Δεν προκύπτει αυτομάτως. Οποιαδήποτε κι αν είναι η ιδιότητά σου, σέβου την ευταξία αυτή. Χωρίς αυτήν δεν υπάρχει ελευθερία, αλλά εντροπία, δηλ. καταστροφή.
2.Βιωσιμότης
Διαφύλαξε το φυσικό κεφάλαιο της Χώρας και χρησιμοποίησε με φειδώ τους πόρους του. Εκείνο είναι αναντικατάστατο και αυτοί περιορισμένοι. Καμμιά τεχνολογία δεν μπορεί να παραγάγη υποκατάστατά τους από το μηδέν. Η φύση δεν έχει μόνον χρησιμότητα. Είναι η ίδια η ζωή. Μην την καταστρέφεις με τα έργα σου, μικρά ή μεγάλα. Διαφύλαξέ την για τα παιδιά σου και τα παιδιά των παιδιών σου.
3.Φέρουσα Ικανότης
Μη βιάζεις και μη κλονίζεις την ισορροπία του φυσικού περιβάλλοντος και των ανθρωπίνων συστημάτων. Όλα έχουν όρια αντοχής. Ζήτησε να τα μάθεις και μην τα υπερβαίνεις.
4.Αποκατάσταση οικοσυστημάτων
Όπου έχεις βλάψει το περιβάλλον, διόρθωσε το λάθος σου και αποκατάστησε την βλάβη. Χρειαζόμαστε ακέραιο το φυσικό περιβάλλον και η ελάττωσή του υπονομεύει την αναγκαία ισορροπία.
5.Βιοποικιλότης
Όλα τα έμβια είδη συμβάλλουν στην ισορροπία του περιβάλλοντος. Ο αριθμός τους είναι ο αληθινός πλούτος της Χώρας. Διατήρησέ τον υψηλό και μην τον μειώνεις, διότι, έτσι, αποσταθεροποιείς τα οικοσυστήματα.
6.Κοινή Φυσική Κληρονομία
Η καρδιά της φύσεως είναι η πηγή και το απόθεμα της ζωής. Είναι για τούτο ιερή και ανήκει σε όλους.
7. Ευπαθή Οικοσυστήματα
Ωρισμένα μέρη της φύσεως –τα πιο ενδιαφέροντα- είναι ευαίσθητα και ευπαθή. Η συμβίωση με αυτά απαιτεί ηυξημένη προσοχή.
8.Χωρονομία
Δεν νοείται διαφύλαξη φυσικού κεφαλαίου ούτε φειδώ στην χρήση των πόρων, χωρίς ορθολογική χωροταξία. Πρέπει να υπάρχει τάξη στις ανθρώπινες δραστηριότητες για να μη συγκρούονται και καταστρέφουν το περιβάλλον. Ο σχεδιασμός αυτός είναι το πλαίσιο ασφαλείας και διατηρεί την ελευθερία σου. Πρέπει να είναι σεβαστός.
9.Πολιτιστικό Περιβάλλον
Η πολιτιστική κληρονομία είναι το έρμα του ανθρώπου. Προστατεύοντάς την διατηρείς την εθνική σου ταυτότητα και την συνέχεια του πολιτισμού σου.
10.Αστικό Περιβάλλον
Η πόλη είναι το κατ’ εξοχήν ανθρώπινο ενδιαίτημα. Ο πολιτισμός ξεκινά από την πόλη. Η πόλη είναι κοιτίδα του πολιτισμού. Σήμερα η πόλη υποκύπτει στην εντροπία και αποσυντίθεται. Σώσε την πόλη. Αγωνίσου για βιώσιμο αστικό περιβάλλον.
11.Φυσικό Κάλλος
Η φύση δεν έχει μόνο πόρους. Έχει και κάλλος. Η γεωμορφολογία της φύσεως συνδυάζει το κάλλος αυτό με την λειτουργικότητα. Δεν νοείται ανθρώπινη τέχνη που καταστρέφει την ομορφιά της φύσεως. Σέβου το κάλλος της φύσεως και την αισθητική του τοπίου και προσάρμοσε σ’ αυτό τα έργα σου, μικρά ή μεγάλα.
12.Οικολογική συνείδηση
Μην περιμένεις την σωτηρία του περιβάλλοντος μόνο από το κράτος. Έχεις και σύ ευθύνη. Κάνε και σύ το καθήκον σου. Πληροφορήσου, ανάπτυξε οικολογική συνείδηση και δώσε την γνώμη σου, για τα περιβαλλοντικά προβλήματα, μόνος ή οργανωμένος. Να επαγρυπνείς, να υπερασπίζεσαι τη φύση και, όπου χρειάζεται, να ενεργοποιείς την δικαστική προστασία.
___________________
[1] Μιχαήλ Δεκλερή, «Ο Δωδεκάδελτος του Περιβάλλοντος» σελ. 383-385, εκδόσεις Αντ. Ν. Σάκκουλα, Αθήνα-Κομοτηνή 1996.
