Απόλυτη Σχετικότητα[1]Ένα μεγάλο μέρος των φιλοσοφικών λαθών προέρχεται από την αντιμετώπιση του σχετικού, ως απόλυτου. Ο Θωμάς Τζέφερσον, επηρεασμένος από τον Βρετανό φιλόσοφο Τζων Λοκ, θεώρησε το δικαίωμα στη ζωή, την ελευθερία και την επιδίωξη της επιτυχίας ως «αυταπόδεικτο», προφανώς επειδή πίστευε ότι ήταν γενικό και απόλυτο. Αλλά αυτό σαφώς δεν είναι τόσο αυταπόδεικτο σε ένα άτομο από έναν άλλο πολιτισμό – ας πούμε, έναν ριζοσπαστικό Ισλαμιστή, ο οποίος πιστεύει ότι η επιδίωξη της ευτυχίας είναι αυτό ακριβώς που χαρακτηρίζει έναν άπιστο.
Είναι πιθανόν να συμβεί και το αντίθετο λάθος. Μπορεί να αποδίδουμε σχετικότητα σε κάτι που είναι απόλυτο.
Ο παρατηρητής ενός πολεμικού πλοίου εντοπίζει ένα φως ανοιχτά της δεξιάς πλευράς της πλώρης. Ο καπετάνιος του λέει να στείλει σήμα στο άλλο σκάφος: «Σας συμβουλεύουμε να αλλάξετε πορεία κατά είκοσι μοίρες άμεσα!».
Η απάντηση έρχεται: «Σας συμβουλεύουμε να αλλάξετε πορεία κατά είκοσι μοίρες άμεσα!».
Ο καπετάνιος εξοργίζεται. Στέλνει σήμα: «Είμαι πλοίαρχος. Βρισκόμαστε σε πορεία σύγκρουσης. Αλλάξτε την πορεία σας κατά είκοσι μοίρες τώρα!!».
Έρχεται η απάντηση: «Είμαι ναυτικός δεύτερης θέσης, και σας παροτρύνω έντονα να αλλάξετε την πορεία σας κατά είκοσι μοίρες».
Τώρα ο καπετάνιος είναι έξω φρενών. Στέλνει σήμα: «Είμαι πολεμικό πλοίο!».
Η απάντηση έρχεται: «Είμαι φάρος».
[1] Τόμας Κάθκαρτ και Ντάνιελ Κλάιν, «ο Πλάτων και ο πλατύπους μπαίνουν σε ένα μπαρ…», κ. IX, σ. 206-207, Πλατύπους εκδοτική 2008.
