Εμμανουήλ Ροΐδη[1]Ορισμός του κόμματος εν Ελλάδι
… Αλλαχού τα κόμματα γεννώνται, διότι εκεί υπάρχουσιν άνθρωποι διαφωνούντες και έκαστος άλλα θέλοντες. Εν Ελλάδι συμβαίνει ακριβώς το ανάπαλιν. Αιτία της γεννήσεως και της πάλης των κομμάτων είναι η θαυμαστή συμφωνία, μεθ’ ης πάντες θέλουσι το αυτό πράγμα: να τρέφωνται δαπάνη του δημοσίου.
Αν υπήρχε λεξικόν της νεοελληνικής γλώσσης, νομίζομεν ότι ο ορισμός της λέξεως κόμμα ήθελεν είναι ο ακόλουθος: «Ομάς ανθρώπων ειδότων ν’ αναγιγνώσκωσι και ν’ ανορθογραφώσιν, εχόντων χείρας και πόδας υγιείς, αλλά μισούντων πάσαν εργασίαν, οίτινες, ενούμενοι υπό ένα οιονδήποτε αρχηγόν, ζητούσι ν’ αναβιβάσωσιν αυτόν διά παντός μέσου εις την έδραν Πρωθυπουργού, ίνα παράσχη αυτοίς τα μέσα να ζώσι χωρίς να σκάπτωσι».
Τοιούτου όντος του προορισμού των κομμάτων, το έργον παντός εν τη εξουσία αγαθού κομματάρχου περιορίζεται εις το διανέμειν μετά τινος ευσυνειδησίας τον επιούσιον άρτον εις τους οπαδούς του, φράσσων τα ώτα και την καρδίαν του εις τους ωρυγμούς[2] των έξωθεν πεινώντων.
Τοιούτον επάγγελμα μετέρχονται εναλλάξ από τριακονταετίας οι πολιτικοί ημών τροφοδόται, αγωνιζόμενος έκαστος ως καλός ποιμήν προς συμφορωτέραν υπέρ της αγέλης του λύσιν του μόνου παρ’ ημίν πολιτικού ζητήματος: Τις δηλαδή πρέπει να τρώγη και τις να νηστεύη και επί πόσον χρόνον να τρώγη ή να νηστεύη.
[1] [1836-1904] Γεννήθηκε στη Σύρο. Έμαθε την ιταλική και γαλλική γλώσσα στην Γένουα, όπου έζησε για οκτώ χρόνια. Σπούδασε φιλολογία και φιλοσοφία στο Βερολίνο. Κατά τα τελευταία έτη της βασιλείας του Όθωνα εγκαταστάθηκε οριστικά στην Αθήνα. Υπήρξε λογοτέχνης, λόγιος και σατιρικός συγγραφέας. Το έργο που τον έκανε διάσημο είναι το μυθιστόρημά του «Η πάπισσα Ιωάννα», για το οποίο τον αφόρισε η Ιερά Σύνοδος. Ο Ροΐδης ρέπει στο σκώμμα και την άρνηση, όντας κατ’ εξοχήν σατυρικός. Το ύφος του διακρίνεται για την εκλεκτικότητα, τη λεπτότητα και τη δηκτικότητά του.
[2] ουρλιάσματα
