Ανταγωνιστικές σχέσεις και συμπληρωματικές προσωπικότητες των συζύγων στο γάμο[1].
Άλλο πρόβλημα πού απειλεί το γάμο είναι οι ανταγωνιστικές σχέσεις των ανθρώπων. Οι σχέσεις αυτές έχουν σαν αποτέλεσμα να αναπτύσσουν συμπληρωματικές προσωπικότητες. Αυτή ή ανταγωνιστική σχέση, υποκινούσα αντίθετα σχήματα συμπεριφοράς, έχει μεγαλύτερες συνέπειες στις σχέσεις των δύο φύλων στον γάμο. Στους άλλους τομείς τής ζωής, όπως π.χ. στην εργασία, ή πραγματικότητα και ή ανάγκη μας οδηγούν να συμπεριφερόμαστε με ένα τρόπο πιο φορμαρισμένο και συνεπώς πιο παραδεκτό. Στον τομέα όμως τής συζυγικής ζωής, φαίνεται πώς και αυτά ακόμα τα πιο ισορροπημένα άτομα δεν μπορούν να αποφύγουν να μεταβάλουν τις συζυγικές σχέσεις σε πεδίο, πού σ' αυτό θα πραγματοποιήσουν όλες τις αντιθέσεις, όλα τα όνειρα και όλες τις επιθυμίες τους.
Οι ανταγωνιστικοί τύποι ανθρώπων διαλέγουν συντρόφους με αντίθετο χαρακτήρα. Είναι ή φυσική αρχή της έλξεως των αντιθέτων. Όσο οι έλξεις αυτές είναι βαθειές και έντονες, υπάρχει στις συζυγικές σχέσεις μια κάποια ισορροπία. Στην πρώτη όμως άρνηση από τον σύντροφο μας τής επιθυμητής ικανοποιήσεως, πού παρέχει ένας τέτοιος ανταγωνιστικός διακανονισμός, ή συνεργασία σπάζει και ή έντονη έλξη μεταβάλλεται σε μια εχθρότητα, εξίσου δυνατή. Γυναίκες π.χ. εγωίστριες και φιλόδοξες, πού θέλουν πάντα να ξεχωρίζουν και πού δεν έχουν τα προσόντα, ούτε το κουράγιο, να αγωνισθούν στη ζωή γι' αυτή τη διάκριση, περιμένουν από τον άνδρα τους να ικανοποιήσει όλες αυτές τις φιλοδοξίες τους. Τον σπρώχνουν, τον παρακινούν με θεμιτά και αθέμιτα μέσα να ανέβει, να γίνει μεγάλος, τρανός, διάσημος. Πολλές είναι ικανοποιημένες από την πραγματοποίηση των ονείρων τους. Άλλες δεν μπορούν να υποφέρουν αυτή την άνοδο του συζύγου τους, κι ας ήταν αυτές πού το επιδίωξαν. Δεν μπορούν να ανεχθούν την πραγματοποίηση των επιθυμιών τους, γιατί δεν ανέχονται τώρα πια να επισκιάζονται από την έντονη προσωπικότητα του συζύγου, μια προσωπικότητα, που μέχρι χθες ήταν το ιδανικό τους. Ή ένας σύζυγος πού παραπονείται για την αδέξια γυναίκα του. Ο σύζυγος αυτός την παντρεύτηκε γι' αυτήν ακριβώς την αδεξιότητα της, γιατί μ' αυτή τη γυναίκα, αυτός, ο επιδέξιος και ικανός, φαντάζει για ήρωας και προστάτης. Ή ο σύζυγος πού εδιάλεξε μια γυναίκα δεσποτική, αυταρχική, αντρογυναίκα, για να στηριχθή πάνω της, αυτός ο αδύναμος και ασθενικός. Όσο οι σύζυγοι αυτοί ήταν πρόθυμοι να εξυπηρετούν ο ένας τούς σκοπούς του άλλου, αγαπούσαν ο ένας τον άλλο. Όταν όμως αντιτάχθηκαν, αδικήθηκαν και παραμελήθηκαν και τότε στη θέση της συμφωνίας ήρθαν οι διαπληκτισμοί, στη θέση του ενδιαφέροντος ή αδιαφορία, στη θέση της αγάπης το μίσος.
«Έχει παρατηρηθεί πώς οι περισσότερες συγκρούσεις μέσα στο γάμο οφείλονται ακριβώς στη διαφορά της προσωπικότητας, πού δημιούργησε αρχικά τη βασική έλξη»[2].
Σε μία τέτοια σύγκρουση η διαμάχη και η αμφισβήτηση φαίνεται ότι δημιουργούνται από παράγοντες επιφανειακούς και τυχαίους. Στην πραγματικότητα ή σύγκρουση είναι πάντα σύγκρουση σχέσεων. Οι σύζυγοι πού εμπλέκονται σε μια τέτοια σύγκρουση, τις περισσότερες φορές, δεν έχουν συνείδηση των προσωπικών τους κινήτρων, ούτε του ρόλου πού παίζει ο καθένας. Τσακώνονται και ανταλλάσσουν κουβέντες πικρές, για ένα γεγονός επιφανειακό, χωρίς να αγγίζουν το πραγματικό πρόβλημα. Βλέπουν μόνο τον άλλον. Ακούνε μόνο τον εαυτό τους. Δεν έχουν επίγνωση του τί κάνουν και τί λένε οι ίδιοι. Το βάρος όλο το έχει ο αντίπαλος.
«Ένας καλύτερος έλεγχος των αμοιβαίων επιδράσεων στις ανθρώπινες σχέσεις, προϋποθέτει βαθύτερη επίγνωση των προσωπικών μας σχέσεων και πράξεων»[3].