η αλήθεια ελευθερώσει υμάς[1]«Μακάριοι οι πτωχοί τω πνεύματι, ότι αυτών εστιν η βασιλεία των ουρανών.»
Οι «πτωχοί τω πνεύματι» έχουν την «αφελότητα της καρδίας», επειδή, για την Αγία Γραφή, το πνεύμα ταυτίζεται με την καρδιά. … Η πνευματική πτωχεία είναι εγρήγορση, δέχεται τον κόσμο ως δώρο, αντί να θέλει να τον κατέχει ως οφειλή.
«Μακάριοι οι πραείς, ότι αυτοί κληρονομήσουσι την γην. Μακάριοι οι πεινώντες και διψώντες την δικαιοσύνην, ότι αυτοί χορτασθήσονται, οι δεδιωγμένοι ένεκεν δικαιοσύνης, ότι αυτών εστιν η βασιλεία των ουρανών.»
Η πραότητα, η πραότητα των δυνατών, αντιτάσσεται στη βία που καταστρέφει. Πεινάει και διψάει για δικαιοσύνη και, αν χρειαστεί, υποφέρει γι’ αυτήν, ξέροντας ότι είναι προτιμότερο να διώκεσαι παρά να διώκεις.
Η δικαιοσύνη, στις μεγάλες βιβλικές προφητείες με τις οποίες είχε ζυμωθεί ο Ιησούς, είναι πρώτα ο σεβασμός και η διακονία του φτωχού, το μοίρασμα, που το αποδέχεσαι ελεύθερα, μαζί του. Σήμερα είναι μια απαίτηση πλανητική. Η δικαιοσύνη απαιτεί έναν εκούσιο περιορισμό από μέρους των πλουσίων. Αρκεί να θυμίσουμε ότι 20% των κατοίκων του πλανήτη καταναλίσκουν 80% των πόρων του και φροντίζουν κυρίως να καλοταΐζουν τα σκυλιά τους και να καταπολεμούν την παχυσαρκία !
…
Η λέξη πραΰς που σημαίνει ήπιος δηλώνει επίσης και την ταπεινοφροσύνη. Ταπεινός έχεις κοινή ρίζα με τη λέξη τάπης, το στρώμα γης που την κάνει ζωντανή, θρεπτική, που την ανοίγει στον αέρα και στο νερό, την κάνει κατά κάποιο τρόπο ν’ αναπνέει. Ταπεινοφροσύνη δεν σημαίνει, λοιπόν, κάτι ταπεινωτικό, αλλά ευφορία. Η πραότητα καθαρίζει το βλέμμα μας – και επομένως τα επιστημονικά και τεχνικά μας διαβήματα – από την απληστία. Μας δίνει τη δυνατότητα να ανακαλύπτουμε την αλήθεια της γης, που είναι Σοφία του Θεού και ταυτόχρονα πρόσκληση για βοήθεια που μας απευθύνει η κτίση, επειδή «συστενάζει και συνωδίνει» …
«Μακάριοι οι πενθούντες, ότι αυτοί παρακληθήσονται. Μακάριοι οι καθαροί τη καρδία, ότι αυτοί τον Θεόν όψονται.»
Κλαίω σημαίνει κατ’ αρχήν ότι συνειδητοποιώ πως έχω πέτρινη καρδιά και πρέπει να τη σπάσω. Οι φόβοι μας, οι μέριμνές μας, η αέναη καταγγελία εχθρών πάνω στους οποίους προβάλλουμε τη σκιερή πλευρά μας, όλα αυτά κρύβουν μια θεμελιακή αγωνία …
«Μακάριοι οι ελεήμονες, ότι αυτοί ελεηθήσονται. Μακάριοι οι ειρηνοποιοί, ότι αυτοί υιοί θεού κληθήσονται.»
Ο Θεός είναι εκείνος που δίνει χωρίς να μετράει και που συγχωρεί, επίσης χωρίς να μετράει και που συγχωρεί, επίσης χωρίς να μετράει, δηλαδή που δίνει ακόμα κι όταν πιστεύει κανείς πως όλα χάθηκαν και πως δεν υπάρχει διέξοδος πια.
…
Και καθώς δεν υπάρχουμε παρά μόνο σε κοινωνία, καλούμεθα να γίνουμε «ειρηνοποιοί». Αυτοί που εγκαθιστούν δεσμούς, που φέρνουν τους ανθρώπους κοντά για ν’ ακούσει ο ένας τον άλλον με σεβασμό, αυτοί που «ειρηνεύουν την ύπαρξη» στρέφοντας τη βία προς την άσκηση, προς τη δημιουργία ζωής και ομορφιάς, ακόμα και προς το παιγνίδι, όπως στην αρχαία Ελλάδα όπου όλα γίνονταν ειρηνική άμιλλα.
«Μακάριοι εστε όταν ονειδίσωσιν υμάς και διώξωσι και είπωσι παν πονηρόν ρήμα καθ’ υμών ψευδόμενοι ένεκεν εμού. Χαίρετε και αγαλλιάσθε, ότι ο μισθός υμών πολύς εν τοις ουρανοίς …»
Οι διωγμοί, ο χλευασμός, η συκοφαντία είναι … κάτι σαν τα θραύσματα του κόσμου του θανάτου που συντρίβεται πράγματι κάτω από την ώθηση της βασιλείας, όπως σπάει την άνοιξη ο φλοιός των μπουμπουκιών κάτω από την πίεση του χυμού. Ως τη συντέλεια του κόσμου θα πρέπει να μάχεται κανείς ενάντια στην ανοησία και στο μίσος, ενάντια στις δυνάμεις του μηδενός.
[1] Ολιβιέ Κλεμέν, «Η αλήθεια ελευθερώσει υμάς, συνομιλώντας με τον Οικουμενικό Πατριάρχη Βαρθολομαίο Α΄», σελ. 104 επ., εκδόσεις Ακρίτας 1997.
