Αλέξανδρος_Ηλεία_Ολυμπιακοί αγώνες
Είναι γνωστή στους ιστορικούς η ευσέβεια του Αλεξάνδρου σε όλη τη διάρκεια της περιπετειώδους ζωής του. Τιμούσε, ιδιαιτέρως, τους θεούς, σεβόταν πάντοτε τις επιταγές τους, όπως αυτές εκφράζονταν από το ιερατείο των ναών τους και εμπιστευόταν την τύχη και την ζωή του στην βούλησή τους, όπως αποδεικνύεται, άλλωστε, από την ενεργητική του συμμετοχή σε όλες τις πολεμικές επιχειρήσεις του μακεδονικού στρατού και τα τραύματα που έφερε στο σώμα του, απόρροια της εμπλοκής του στην πρώτη γραμμή της μάχης[1]. Δεν εντυπωσιάζει, λοιπόν, το γεγονός πως, σε διπλωματικό επίπεδο, την πρώτη θέση στις ακροάσεις είχαν οι πρέσβεις που εκπροσωπούσαν ναούς και μεταξύ αυτών, πρώτοι μεταξύ των πρώτων οι πρέσβεις των Ηλείων. Η Ηλεία, καθώς φαίνεται, αντιπροσώπευε για τον Αλέξανδρο το πολιτικό εκείνο κέντρο, που με μοχλό τον ιερό θεσμό των Ολυμπιακών αγώνων, ενέπνεε ανάλογο σεβασμό στο σύνολο των Ελλήνων, την υποστήριξη των οποίων θεωρούσε, ως εκ των ων ουκ άνευ στην πορεία προς την παγκόσμια κυριαρχία. Στο ακόλουθο απόσπασμα από το βιβλίο «Αλέξανδρος, η αμφισημία του μεγαλείου» του Γκυ Μακλήν Ρότζερς (Guy MacLean Rogers) περιγράφεται η τελευταία πρεσβεία των Ηλείων προς αυτόν, καθώς και το τελευταίο ύψιστης πολιτικής σημασίας διάταγμά του, το οποίο ανακοινώνεται στους Έλληνες στη διάρκεια των Ολυμπιακών αγώνων.
Αργότερα, όταν ο Αλέξανδρος μπήκε στην πόλη της Βαβυλώνας, ήρθαν σε αυτόν ελληνικές αποστολές για να του προσφέρουν στεφάνια νικητή και να τον συγχαρούν για τις πολλές του νίκες, ειδικά για τις νίκες στην Ινδία. Όντως, παρουσιάστηκαν τόσοι πολλοί αντιπρόσωποι, που ο Αλέξανδρος έπρεπε να καταρτίσει έναν κατάλογο με αυτούς και να κανονίσει ένα πρόγραμμα ακροάσεων.
Πρώτα, κατά σειρά σπουδαιότητας των ναών τους, ο βασιλιάς δέχτηκε σε ακρόαση εκείνους τους πρέσβεις, που ήρθαν για ζητήματα, που αφορούσαν στην θρησκεία – ακόμα μία ένδειξη των προτεραιοτήτων του Αλεξάνδρου. Ο Αλέξανδρος ασχολήθηκε (κατ’ αρχάς) με τους πρέσβεις των Ηλείων, μετά των Αμμωνίων[2], έπειτα των Δελφίων, στην συνέχεια των Κορινθίων, των Επιδαυρίων και των υπολοίπων.
Δεύτερους δέχτηκε εκείνους που έφεραν δώρα. Τρίτους εκείνους που βρίσκονταν σε ρήξη με τις όμορες προς αυτούς πόλεις. Τέταρτοι ακολούθησαν εκείνοι που αντιμετώπιζαν εσωτερικά προβλήματα. Τέλος, δέχτηκε σε ακρόαση τους υποστηρικτές της επανόδου των εξορίστων, οι οποίοι επιθυμούσαν να αντεπιχειρηματολογήσουν. Μόνο αυτοί οι τελευταίοι παρέθεσαν, στην προσπάθειά τους να επηρεάσουν την κρίση του βασιλιά, σοβαρά πολιτικά επιχειρήματα ή εν δυνάμει προβλήματα στρατιωτικού χαρακτήρα.
Από τον Διόδωρο μαθαίνουμε ότι ο Αλέξανδρος με επιστολή του, που διαβάστηκε στους Ολυμπιακούς αγώνες, στις αρχές του Αυγούστου του 324, είχε ανακοινώσει την αποκατάσταση των εξορίστων, σε όλον τον ελληνικό κόσμο (πλην Θηβαίων) και την επιστροφή των περιουσιών τους, που είχαν κατασχεθεί.
_________________
Απόσπασμα (σελ. 284) από τον «Αλέξανδρο, η αμφισημία του μεγαλείου» του Γκυ Μακλήν Ρότζερς (Guy MacLean Rogers), Πλατύπους εκδοτική, 2005
[1] Για πάνω από μια δεκαετία ο Αλέξανδρος πολέμησε στις πρώτες γραμμές του μακεδονικού στρατού. Προσωπικά, διείδυσε, τουλάχιστον τρεις φορές, στις πυκνές τάξεις ιππέων, που συγκαταλέγονταν μεταξύ των κορυφαίων του κόσμου. Στην μάχη του Γρανικού έγινε στόχος ιππέων εκ των εκλεκτότερων του περσικού στρατεύματος και επέζησε. Στην Ισσό ηγήθηκε της επέλασης του μακεδονικού ιππικού εναντίον των περσικών θέσεων. Ήταν ο πρώτος που σκαρφάλωσε στην Άορνο Πέτρα και ο πρώτος που ανέβηκε στα τείχη της πόλης των Μαλλών. Δεν αποτελεί έκπληξη το ότι τραυματίστηκε σε μάχη οκτώ φορές.
[2] Οι εν λόγω πρέσβεις εκπροσωπούσαν τον ναό του θεού Άμμωνα (τον οποίο οι Έλληνες ταύτιζαν με τον Δία), στην όαση της Σίβα (Αίγυπτος), τον οποίο ο Αλέξανδρος επισκέφθηκε, κατά τη διάρκεια της σύντομης παραμονής του στην χώρα. Ο ιερέας, που κατείχε την θέση του αρχιερέα του θεού βγαίνοντας να προϋπαντήσει τον Αλέξανδρο φέρεται πως του είπε: «Χαίρε υιέ, με αυτόν τον τίτλο σε αποκαλεί και ο θεός». Σύμφωνα όμως με τον Πλούταρχο ο ιερέας, πιθανόν επειδή δεν γνώριζε καλά ελληνικά, προσφώνησε τον Αλέξανδρο, κατά λάθος, «ω παι Διός» αντί του ορθού «ω παιδίον», δηλαδή «παιδί μου».
Είναι γνωστή στους ιστορικούς η ευσέβεια του Αλεξάνδρου σε όλη τη διάρκεια της περιπετειώδους ζωής του. Τιμούσε, ιδιαιτέρως, τους θεούς, σεβόταν πάντοτε τις επιταγές τους, όπως αυτές εκφράζονταν από το ιερατείο των ναών τους και εμπιστευόταν την τύχη και την ζωή του στην βούλησή τους, όπως αποδεικνύεται, άλλωστε, από την ενεργητική του συμμετοχή σε όλες τις πολεμικές επιχειρήσεις του μακεδονικού στρατού και τα τραύματα που έφερε στο σώμα του, απόρροια της εμπλοκής του στην πρώτη γραμμή της μάχης[1]. Δεν εντυπωσιάζει, λοιπόν, το γεγονός πως, σε διπλωματικό επίπεδο, την πρώτη θέση στις ακροάσεις είχαν οι πρέσβεις που εκπροσωπούσαν ναούς και μεταξύ αυτών, πρώτοι μεταξύ των πρώτων οι πρέσβεις των Ηλείων. Η Ηλεία, καθώς φαίνεται, αντιπροσώπευε για τον Αλέξανδρο το πολιτικό εκείνο κέντρο, που με μοχλό τον ιερό θεσμό των Ολυμπιακών αγώνων, ενέπνεε ανάλογο σεβασμό στο σύνολο των Ελλήνων, την υποστήριξη των οποίων θεωρούσε, ως εκ των ων ουκ άνευ στην πορεία προς την παγκόσμια κυριαρχία. Στο ακόλουθο απόσπασμα από το βιβλίο «Αλέξανδρος, η αμφισημία του μεγαλείου» του Γκυ Μακλήν Ρότζερς (Guy MacLean Rogers) περιγράφεται η τελευταία πρεσβεία των Ηλείων προς αυτόν, καθώς και το τελευταίο ύψιστης πολιτικής σημασίας διάταγμά του, το οποίο ανακοινώνεται στους Έλληνες στη διάρκεια των Ολυμπιακών αγώνων.
Αργότερα, όταν ο Αλέξανδρος μπήκε στην πόλη της Βαβυλώνας, ήρθαν σε αυτόν ελληνικές αποστολές για να του προσφέρουν στεφάνια νικητή και να τον συγχαρούν για τις πολλές του νίκες, ειδικά για τις νίκες στην Ινδία. Όντως, παρουσιάστηκαν τόσοι πολλοί αντιπρόσωποι, που ο Αλέξανδρος έπρεπε να καταρτίσει έναν κατάλογο με αυτούς και να κανονίσει ένα πρόγραμμα ακροάσεων.
Πρώτα, κατά σειρά σπουδαιότητας των ναών τους, ο βασιλιάς δέχτηκε σε ακρόαση εκείνους τους πρέσβεις, που ήρθαν για ζητήματα, που αφορούσαν στην θρησκεία – ακόμα μία ένδειξη των προτεραιοτήτων του Αλεξάνδρου. Ο Αλέξανδρος ασχολήθηκε (κατ’ αρχάς) με τους πρέσβεις των Ηλείων, μετά των Αμμωνίων[2], έπειτα των Δελφίων, στην συνέχεια των Κορινθίων, των Επιδαυρίων και των υπολοίπων.
Δεύτερους δέχτηκε εκείνους που έφεραν δώρα. Τρίτους εκείνους που βρίσκονταν σε ρήξη με τις όμορες προς αυτούς πόλεις. Τέταρτοι ακολούθησαν εκείνοι που αντιμετώπιζαν εσωτερικά προβλήματα. Τέλος, δέχτηκε σε ακρόαση τους υποστηρικτές της επανόδου των εξορίστων, οι οποίοι επιθυμούσαν να αντεπιχειρηματολογήσουν. Μόνο αυτοί οι τελευταίοι παρέθεσαν, στην προσπάθειά τους να επηρεάσουν την κρίση του βασιλιά, σοβαρά πολιτικά επιχειρήματα ή εν δυνάμει προβλήματα στρατιωτικού χαρακτήρα.
Από τον Διόδωρο μαθαίνουμε ότι ο Αλέξανδρος με επιστολή του, που διαβάστηκε στους Ολυμπιακούς αγώνες, στις αρχές του Αυγούστου του 324, είχε ανακοινώσει την αποκατάσταση των εξορίστων, σε όλον τον ελληνικό κόσμο (πλην Θηβαίων) και την επιστροφή των περιουσιών τους, που είχαν κατασχεθεί.
_________________
Απόσπασμα (σελ. 284) από τον «Αλέξανδρο, η αμφισημία του μεγαλείου» του Γκυ Μακλήν Ρότζερς (Guy MacLean Rogers), Πλατύπους εκδοτική, 2005
[1] Για πάνω από μια δεκαετία ο Αλέξανδρος πολέμησε στις πρώτες γραμμές του μακεδονικού στρατού. Προσωπικά, διείδυσε, τουλάχιστον τρεις φορές, στις πυκνές τάξεις ιππέων, που συγκαταλέγονταν μεταξύ των κορυφαίων του κόσμου. Στην μάχη του Γρανικού έγινε στόχος ιππέων εκ των εκλεκτότερων του περσικού στρατεύματος και επέζησε. Στην Ισσό ηγήθηκε της επέλασης του μακεδονικού ιππικού εναντίον των περσικών θέσεων. Ήταν ο πρώτος που σκαρφάλωσε στην Άορνο Πέτρα και ο πρώτος που ανέβηκε στα τείχη της πόλης των Μαλλών. Δεν αποτελεί έκπληξη το ότι τραυματίστηκε σε μάχη οκτώ φορές.
[2] Οι εν λόγω πρέσβεις εκπροσωπούσαν τον ναό του θεού Άμμωνα (τον οποίο οι Έλληνες ταύτιζαν με τον Δία), στην όαση της Σίβα (Αίγυπτος), τον οποίο ο Αλέξανδρος επισκέφθηκε, κατά τη διάρκεια της σύντομης παραμονής του στην χώρα. Ο ιερέας, που κατείχε την θέση του αρχιερέα του θεού βγαίνοντας να προϋπαντήσει τον Αλέξανδρο φέρεται πως του είπε: «Χαίρε υιέ, με αυτόν τον τίτλο σε αποκαλεί και ο θεός». Σύμφωνα όμως με τον Πλούταρχο ο ιερέας, πιθανόν επειδή δεν γνώριζε καλά ελληνικά, προσφώνησε τον Αλέξανδρο, κατά λάθος, «ω παι Διός» αντί του ορθού «ω παιδίον», δηλαδή «παιδί μου».
