ένοχα μυστικά
Ένα από τα πιο γνωστά χαρακτηριστικά της μυθολογίας που συνοδεύει το μαντείο έχει να κάνει με την κατάσταση έκστασης της ιέρειας, την ώρα που έδινε τους χρησμούς, τα ακατάληπτα λόγια και την αδυναμία της να σταθεί στα πόδια της, καθώς και τους καπνούς που εντοπίζονται να βγαίνουν από τους βράχους. Σύμφωνα με τις ανασκαφές του 2001 από τη διεπιστημονική ομάδα των Jelle Zeilinga de Boer (γεωλόγος, Πανεπιστήμιο Wesleyan), John R. Hale (αρχαιολόγος, Πανεπιστήμιο Louisville), Jeffrey P. Chanton (χημικός με ειδικότητα στη σήμανση, Πανεπιστήμιο Stanford), και Henry R. Spiller (τοξικολόγος, Νοσοκομείο Παίδων Kosair), ο καπνός αυτός φαίνεται να είναι αιθυλένιο, ο μόνος από τους υδατάνθρακες που έχει τη γλυκιά, όμορφη μυρωδιά που περιγράφει ο Πλούταρχος πως αναδυόταν στο μαντείο. Η ύπαρξη ενός υδατάνθρακα δικαιολογείται από το υπέδαφος της περιοχής, που είναι πλούσιο σε ανθρακικό ασβέστιο και ασφαλτικά πετρώματα. Αντίστοιχα, η έκλυση του αιθυλενίου από το υπέδαφος φαίνεται να σχετίζεται με την έντονη σεισμικότητα της περιοχής
Για να χρησιμοποιήσουμε όρους μυθολογικούς, ο θεός των σεισμών Ποσειδώνας φαίνεται να αποτραβά την Πελοπόννησο από τη Στερεά Ελλάδα, και το αιθυλένιο ξεπηδά από το ρήγμα που δημιουργείται στη διάρκεια των σεισμών. Ο μύθος θέλει τον Ποσειδώνας προστάτη της περιοχής πριν τον Απόλλωνα να την ανταλλάσσει με την Τροιζηνία – έτσι τουλάχιστον μεταγράφεται από τους ιερείς του Απόλλωνα η κατάληψη του ιερού χώρου από το συγκεκριμένο ιερατείο.
Το αιθυλένιο που εισέπνεε η εκάστοτε ιέρεια δρα ανταγωνιστικά προς το οξυγόνο που είναι απαραίτητο για την καλή λειτουργία του εγκεφάλου. Δεν είναι τυχαίο άλλωστε, ότι παλαιότερα το χρησιμοποιούσαν ως αναισθητικό στις εγχειρήσεις, αφού σε μικρή αναλογία (μέχρι 20%) έχει τα ίσια αποτελέσματα με την ιατρική μέθη – σε μικρότερες δόσεις, τα αποτελέσματα είναι ευφορία, δυσκολία στην ομιλία και χαμηλή αίσθηση στα χέρια και τα πόδια, κάτι που δικαιολογεί την αδυναμία της ιέρειας να μιλήσει καθαρά και να σταθεί στα πόδια της. Αντίστοιχα, σε υψηλές δόσεις το αιθυλένιο είναι εξαιρετικά τοξικό και θανατηφόρο: αυτό φαίνεται να δικαιολογεί με επιστημονικούς όρους την αντικατάσταση των νεαρών ιερειών από πιο ώριμες γυναίκες της περιοχής, οι οποίες γνώριζαν να «χειρίζονται» τη μέθη ή την έκσταση από τους καπνούς και, βεβαίως, το σημείο στο οποίο έπρεπε να σταματήσουν τις εισπνοές.
