κυριολεκτικά ... Σαν σήμερα ...[1]Η Στερεά Ελλάς κατεπιέζετο και εξηντλείτο εν διαστήματι πολλών ετών υπό τον Αλή-πασάν Τεπελενλήν. Υπό διαφόρους προφάσεις ο πλούσιος, είτε Τούρκος είτε Χριστιανός, εγυμνούτο, και ο δυνατός πάντοτε εμηδενίζετο, συχνάκις δε και εφονεύετο. Ο ασυνείδητος ούτος σατράπης εκίνει τους Τούρκους κατά των Χριστιανών, τους Χριστιανούς κατά των Τούρκων και τους οικείους κατά των οικείων· εβράβευε την κακίαν, επαίδευε την αρετήν, διέφθειρε τον λαόν όλον και εθεώρει και αυτήν την οικειακήν τιμήν των αθλίων ραγιάδων ως το καθημερινόν παίγνιον των αισχρών και απλήστων επιθυμιών του· εν ενί λόγω ουδέν όσιον εσέβετο, και ουδέν ανόσιον απεστρέφετο. Αγωνιζόμενος δε πάντοτε να εκτείνη τα όρια της αυθαιρέτου εξουσίας του και της τοπαρχίας του, και να βάλη υπό τας θελήσεις του τους απειθείς ή αντιπάλλους του, είχε πάντοτε περί εαυτόν μεγάλας δυνάμεις ως όργανα των φιλάρχων και πλεονεκτικών σκοπών του. Επειδή όπου τυραννία, εκεί συνήθως και ληστεία, ο Αλή-πασάς εις εξόντωσιν αυτής είχε χρεία και μεταβατικών οπλοφόρων· και η χρεία αύτη διετήρει τα πολυθρύλλητα καπιτανάτα των μερών εκείνων. Οι κάτοικοι, καταπιεζόμενοι εν ταις ειρηνικαίς των εργασίαις, ησπάζοντο την στρατιωτικήν ζωήν, ευρίσκοντες εν αυτή ασφάλειαν, άνεσιν, τιμήν και κέρδος· ώστε ο ίδιος δεσποτισμός και η ίδια τυραννία του Αλή εγύμναζαν πολύ μέρος των κατοίκων εις την χρήσιν των όπλων, και προητοίμαζαν αγνώστως την ευτυχή ανέγερσιν της Ελλάδος.
[1] Σπυρίδωνος Τρικούπη, Ιστορία της Ελληνικής Επαναστάσεως, Τ. Α΄, κεφ. ΙΑ΄, σ. 195-196, εκδόσεις Δημιουργία, Αθήνα 1996.