Μισελληνισμός[1]
Διπλωμάτες και ιερωμένοι, έμποροι και προσκυνητές, στρατιωτικοί και ναυτικοί, φυσιοδίφες και αρχαιολάτρες, συμφωνούν όλοι σχεδόν στα οδοιπορικά, τα ενθυμήματα και τα χρονικά που δημοσιεύουν ότι οι «σχισματικοί» Έλληνες είναι εξίσου απεχθείς και επικίνδυνοι με τους Τούρκους. Ολοφάνερο ότι εκφράζουν, ενσυνείδητα ή όχι, την πολιτική των δυτικών κέντρων εξουσίας. Πολλοί μάλιστα επιδίδονται σε εμπρηστικά κηρύγματα μίσους, ακόμα και γενοκτονίας. Και δεν πρόκειται για παρορμητικές εκδηλώσεις φανατικών ρασοφόρων, όπως του Γερμανού μοναχού Φέλιξ Φαμπέρ που έγραφε, ύστερα από δύο ταξίδια του στην Παλαιστίνη διαμέσου Κρήτης (1480 και 1484), ότι «οι χριστιανικές νίκες κατά των Τούρκων θα είναι μάταιες αν δεν εξοντωθούν προηγουμένως οι Έλληνες»[2]. Παρόμοιες σκέψεις διατυπώνονται από άτομα που ανήκουν σε διαφορετικές τάξεις και εθνότητες. Μερικές φορές ο μισελληνισμός παίρνει μορφή φυλετικής αποστροφής.
Η προκατάληψη κατά των Ελλήνων ήταν τόσο βαθειά που ακόμα και τα θύματα της τουρκικής τυραννίας, φυγάδες σε ευρωπαϊκές χώρες, αντιμετώπιζαν συχνά απάνθρωπη μεταχείριση. Ο Βρεταννός πρεσβευτής στην Κωνσταντινούπολη Θωμάς Ρόου (Thomas Roe) χαρακτήριζε το 1622 «απατεώνες» τους καταδιωκόμενους Έλληνες που έφταναν στην Αγγλία με σημάδια από βασανιστήρια στο σώμα τους[3]. Και ο συμπατριώτης του Ουίλλιαμ Λίθγκοου (William Lithgow) που βρισκόταν το 1617 στην Κωνσταντινούπολη: «Πρέπει να ενημερωθεί ο βασιλιάς γι’ αυτούς τους Έλληνες αλήτες. Όσα λένε για φυλακισμένους συγγενείς από τους Τούρκους είναι ψέματα. Μα είναι δυνατόν να τυραννούν οι Τούρκοι τους υπηκόους τους; Δεν τους έχουν παραχωρήσει τόσες ελευθερίες; Δεν τους επιτρέπουν να χτυπούν τις καμπάνες των εκκλησιών όπως ακριβώς στη δική μας πατρίδα;»[4]
Όλοι σχεδόν συμφωνούν ότι οι Έλληνες είναι άξεστοι, εξαχρειωμένοι, αποκρουστικοί, το κακάθι της γης. Με τα χειρότερα ελαττώματα και καμμιά αρετή. Γράφει ο Ιταλός κληρικός Αρκάντζελο (ΙΖ΄αιώνας): «Οι Έλληνες είναι το πιο μισητό έθνος. Ένα έθνος αγροίκο, διεφθαρμένο και αλαζονικό. Αδύνατη η προσέγγιση»[5].
Ο Βέλγος ντε Μιρόν που περιηγήθηκε την οθωμανική αυτοκρατορία το 1719 δεν κρύβει την απέχθειά του: «Δεν υπάρχει πιο ματαιόδοξος και πιο κακόπιστος λαός από τους Έλληνες … Για να πλουτίσουν δεν διστάζουν ούτε στη δολιότητα, ούτε στην ψευδορκία και την πλαστογραφία. Σε όλα αυτά τα ελαττώματα πρέπει να προστεθούν η ακολασία, η κλεψιά, η μέθη, το έγκλημα και η μεγαλομανία»[6].
Τα ίδια κι Γάλλος ευγενής Φερριέρ Σωβμπέφ (Ferrieres-Sauveboeuf) που ταξίδεψε το 1782 με διπλωματική αποστολή στην Ανατολή. Οι Έλληνες, άντρες και γυναίκες, είναι σιχαμεροί, ανάξιοι και τιποτένιοι. Έχουν όλα τα ελαττώματα των αρχαίων προγόνων τους αλλά καμμιά από τις αρετές τους. Υποκριτές, δειλοί, εκδικητικοί, φιλοχρήματοι, θρησκομανείς αξίζουν την περιφρόνηση που νιώθουν γι’ αυτούς οι Τούρκοι[7].
_______________________
[1] Κυριάκου Σιμόπουλου, «Ξενοκρατία, μισελληνισμός και υποτέλεια», σ. 348-349, Αθήνα 1990
[2] Nisi prius rudicitus cum sua secta fuerint exterminate (Evagatorium in Terrae Sanctae, τ. Γ΄, σ. 286). Έναν αιώνα αργότερα ο Ιταλός προσκυνητής Τζιοβάνι Ζουαλλάρντο προειδοποιεί τους αναγνώστες του: «Δεν πρέπει να εμπιστεύεσαι τους Έλληνες, είναι εχθροί μας» (Il devotissimo viaggio di Gerusalemme, Roma 1588).
[3] The negotiations of sir Thomas Roe, London 1742.
[4] Travels and voyages through Europe, Asia and Africa, Leith 1814. Ο Ολλανδός μοναχός Βερνάρδος Σουρίους (Bernardin Surius) καλεί το 1666 τους συμπατριώτες του να μην ενισχύσουν οικονομικά τους κατατρεγμένους Έλληνες. Χρησιμοποιούν τα χρήματα των εράνων «για να κυριαρχήσουν στους Αγίους Τόπους» (Le pieux pelerine en voyage de Jerusalem, Bruxelles 1666).
[5] Clemente Trezorio, Le missioni dei minori Cappuccini. Sancto Storico, Roma 1914, τ. Β΄, σ. 56.
[6] Memoires et aventures secretes et curieuses d’ un voyage du Levant, Liege 1731, σ. 160.
[7] Και για τις Ελληνίδες αναφέρεται εξίσου υβριστικά: «Οι γυναίκες παριστάνουν τις σεμνές αλλά είναι διεφθαρμένες και παραδόπιστες. Εξευτελίζουν τον έρωτα. Κι όποιος ξένος βλέπει Ελληνίδα λέει: Ντροπή να πάρεις τέτοια γυναίκα …» (Memoires historiques, politiques et geographiques de voyage du compte de Ferrieres-Sauveboeuf, faits en Turquie en Perse et en Albanie depuis 1782 jusqu’ en 1789, A Paris 1790, τ. Α΄, σ. 258, τ. Β΄, σ. 447).-