Τετάρτη 21 Οκτωβρίου 2009

Ιστορία

«Υπάρχει μια λέξη, που πάντοτε την αγνόησα. Είναι η λέξη συνθηκολόγηση …»

Λόγοι του Αδόλφου Χίτλερ, στον Ράιχσταγ, την 1η Σεπτεμβρίου 1939[1]

Γιουγκοσλαβία

Ο πόλεμος εναντίον της Γιουγκοσλαβίας είναι επανάληψη του πολέμου στην Πολωνία, χωρίς τον ηρωισμό της πολωνικής άμυνας. Εξαιρετικά υπερόπτες, πεπεισμένοι για την εξαιρετική στρατιωτική αξία τους οι στρατηγοί του Βελιγραδίου αρνήθηκαν να ακούσουν τις αγγλικές συμβουλές και επέμειναν να θέλουν να υπερασπίσουν το σύνολο των συνόρων τους. Μια ομάδα στρατιών καλύπτει την Κροατία από το φιούμε ως το μπροντ. Μια δεύτερη εκτείνεται ως τις Σιδηρές Πύλες. Η Τρίτη είναι παρατεταγμένη στην βουλγαρική μεθόριο και επί πλέον σχεδιάζει να εισβάλη στην Αλβανία. Αλλά ο όρος «στρατιά» δεν σημαίνει παρά τρεις ή τέσσερεις μεραρχίες, χωρίς να έχουν κανένα θωρακισμένο όχημα και αντιαρματικά όπλα. Η αεροπορία αριθμεί 700 πρωτόγονα αεροσκάφη, που τα περισσότερα καταστρέφονται από την πρώτη ημέρα επί του εδάφους. Η γερμανική εκστρατεία εναντίον αυτού του στρατού, που ανήκει σ’ άλλη εποχή, είναι αξιοθαύμαστη μόνο για την καταπληκτική ικανότητα των μηχανοκινήτων να εξουδετερώνουν τα φυσικά εμπόδια. Ο Κλάινστ παραβιάζει τα στενά του Τσάριμπορντ στη σιδηροδρομική γραμμή του Οριάν-Εξπρές, καταλαμβάνει τη Νίσα, στέλνει την 5η μεραρχία πάντζερ προς την Αλβανία, κατεβαίνει από την κοιλάδα του μοράβα με την 11η και την 60η μηχανοκίνητη μεραρχία, καταλαμβάνει από τα νώτα το Βελιγράδι και προχωρεί προς τα νότια για να εγκλωβίση τα υπολείμματα του γιουγκοσλαβικού στρατού στη Βοσνία. Διεξάγοντας τις επιχειρήσεις του σε μια περιοχή που είναι ακόμα πιο φτωχή σε δρόμους ο Στούμμε καταλαμβάνει τα Σκόπια, ύστερα χωρίζει στα δύο τη φάλαγγά του, συναντιέται με τους Ιταλούς στη λίμνη της Οχρίδας και παρακάμπτει τις αγγλοελληνικές θέσεις στην περιοχή της Φλώρινας. Στην Κροατία, τη στιγμή που εμφανίζονται στο Ζάγκρεμπ τα θωρακισμένα, συγκροτείται μια αυτονομιστική κυβέρνηση. Η Γιουγκοσλαβία, τεχνητό δημιούργημα, διαλύεται μαζί με την κατάρρευση του στρατού της.

Μέσα σε ένδεκα μέρες ο πόλεμος έχει τελειώσει. … η Βέρμαχτ είχε επιτύχει τη λιγότερο δαπανηρή της νίκη : 151 νεκροί, 15 εξαφανισθέντες, 392 τραυματίες. Η συντριβή ενός από τα κράτη που θεωρούσαν πως είναι διάδοχοι των Αψβούργων χρειάστηκε ελάχιστα περισσότερο αίμα από ένα ευρωπαϊκό σαββατοκύριακο τον καιρό της ειρήνης.

Ελλάδα

Η επίθεση εναντίον της Ελλάδας εξαπελύθη ταυτόχρονα με την επίθεση εναντίον της Γιουγκοσλαβίας. Παρ’ όλες τις αγγλικές παραστάσεις οι Έλληνες δεν μπόρεσαν να πεισθούν να εγκαταλείψουν την εξαίρετη γραμμή Μεταξά, που είχε κατασκευασθή, για να αντιμετωπισθή μια βουλγαρική εισβολή, που τώρα την υποκαθιστούσε η χιτλερική εισβολή. Ο στρατηγός Μπακόπουλος διαθέτει για την άμυνά της τις ταξιαρχίες «Έβρος» και «Νέστος», τις μεραρχίες πεζικού 7η, 14η, 18η, και 19η. Η τελευταία αποκαλείται μηχανοκίνητη, αλλά στην πραγματικότητα δεν είναι. Συνολικά διαθέτει 25 τάγματα, 37 πυροβολαρχίες και 24 οχυρά από μπετόν. Με τους Άγγλους, που παίρνουν θέση 50 χλμ. Πίσω από την πρώτη γραμμή, ο Παπάγος αφήνει μόνο το 12ο και το 20ο σύνταγμα πεζικού. Έτσι οι δύο σύμμαχοι στρατοί διασπούν τις δυνάμεις τους και προετοιμάζουν δύο ξεχωριστές μάχες εναντίον ενός συντριπτικού αντιπάλου. Οι Έλληνες όμως είναι πολεμιστές διαφορετικοί από τους Γιουγκοσλάβους. Οι τρεις γερμανικές μεραρχίες, που επιτίθενται στο Νέστο, υποχρεώνονται απότομα να σταματήσουν. Στο στενό του Ρούπελ η 5η ορεινή μεραρχία γνωρίζει μια αιματηρή αποτυχία και η 6η προχωρεί με κόπο πάνω στις κορυφογραμμές δυτικά του Στρυμόνος. Επί τρεις ημέρες σφοδρές επιθέσεις από την ξηρά κι από τον αέρα διαδέχονται η μία την άλλη στη γραμμή Μεταξά, που δεν διασπάται σε κανένα σημείο.

Τη λύση δίνει μία από τις μεραρχίες του Σεντάν, η 2η πάντζερ, της οποίας διοικητής είναι οστρατηγός Φάιερ. Μπαίνει στη Γιουγκοσλαβία από την κοιλάδα του ποταμού Στρούμιτσα και χωρίς να συναντήση αντίσταση προχωρεί ως την ομώνυμη πόλη. Η κοιλάδα συνεχίζεται προς τα δυτικά, αλλά ο Φάιερ έχει μια έμπνευση. Στρίβει προς το νότο, ανεβάζει τη μεραρχία του ως τη λίμνη της Δοϊράνης ακολουθώντας έναν άθλιο ορεινό δρόμο, παρακάμπτει τη λίμνη από τα δυτικά, περνάει την ελληνοσερβική μεθόριο και κατεβαίνει από ένα δρόμο όλο στροφές στην κοιλάδα του Αξιού. Η 19η μηχανοκίνητη μεραρχία, μοναδική εφεδρεία του Μπακόπουλου, δεν είναι σε θέση να τον σταματήση. Στις 8 Απριλίου ο Φάιερ προχωρεί 90 χλμ. Και μπαίνει στη Θεσσαλονίκη τα μεσάνυχτα.

Περικυκλωμένοι πια οι υπερασπιστές της γραμμής Μεταξά παίρνουν από τον Παπάγο την έγκριση να συνθηκολογήσουν. Οι Γερμανοί τους γεμίζουν επαίνους, θαυμάζουν την ποιότητα των οχυρωματικών τους έργων και διατυπώνουν την ακόλουθη κρίση, που ο Χίτλερ θα επαναλάβη μερικές μέρες αργότερα στον ύμνο του θριάμβου του : "Είσαστε ο μόνος στρατός, που άντεξε στα Στούκας".

[1] Ιστορία του 2ου παγκοσμίου πολέμου, σελ. 204-206, Larousse – Paris Match / Πάπυρος.

διαβάστε για την υποχώρηση των Άγγλων από την ηπειρωτική Ελλάδα στον ΔημοΔιδάσκαλο : http://dimodidaskalos.blogspot.com/2009/10/blog-post_21.html