Κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του ενενήντα οι χειμαζόμενοι οικονομικά και πολιτικά Ρώσοι πολίτες δήλωναν, προφανώς αστειευόμενοι, πως επιτέλους είχαν την δυνατότητα να θαυμάσουν από κοντά τα προϊόντα του δυτικού πολιτισμού, πλην όμως μόνο "δια των οφθαλμών". Βεβαίως, η οικονομική τους κατάσταση δεν τους επέτρεπε, ούτε κατά διάνοια, να αποκτήσουν τα πολυπόθητα αγαθά και υπηρεσίες, δυτικής προελεύσεως. Εντούτοις, ο ψυχολογικός καταναγκασμός ή άλλως ο εθισμός σε, μεταξύ άλλων, ψευδεπίγραφες ανάγκες, ήδη δρούσε διαβρωτικά. Αντίστοιχη "διάβρωση" είχε υποστεί, προ πολλού, το σύνολο των δυτικών κοινωνιών, με αποτέλεσμα η προγενέστερη εγκράτεια να αντικατασταθεί από τον άκρατο, αδιέξοδο και ψυχοφθόρο καταναλωτισμό, για την κάλυψη των αναγκών του οποίου οι "δυτικοί" πολίτες εκπαιδεύονταν, σταδιακά, "μαθαίνοντας" τον τρόπο με τον οποίο θα υποθήκευαν το μέλλον τους και το μέλλον των επόμενων γενεών, τάχα υπέρ της ευημερίας του σήμερα. Ο δανεισμός, ακόμα και για "ασήμαντη αιτία", οι επισφαλείς, πλην όμως σύγχρονης δήθεν αντίληψης, επενδύσεις και κενοφανείς έννοιες, όπως αυτή της αειφόρου ανάπτυξης, μετατράπηκαν σε μοχλούς υπονόμευσης των πολιτών.
Στο "απλοϊκό" ίσως ερώτημα, πώς είναι δυνατόν η ανάπτυξη και τα προϊόντα της να διευρύνονται επ' άπειρον, δίχως τις ιστορικά καταγεγραμμένες, εν είδη νομοτέλειας, παλινδρομήσεις, καμία απάντηση δεν δόθηκε ποτέ και από κανέναν. Παράλληλα, όμως, υπήρξαν και εξακολουθούν να υφίστανται φωνές διανοουμένων οι οποίες διακήρυτταν και εξακολουθούν να διακηρύττουν, εν είδη προφητείας, τον επερχόμενο καταποντισμό, δίχως όμως την τόλμη ή ίσως την δυνατότητα προσθήκης της, παιδευτικού χαρακτήρα, επεξήγησης, πως η συνεχής πρόοδος (ούσα άτοπος) δεν πρέπει να είναι το ζητούμενο του βίου, αλλά η ισορροπία και μόνο αυτή.
